Bizə yazın

Baku

-°C

USD

-

Süni intellekt "chatbot"u Turinq testindən keçdi: Bəs indi nə olacaq?  

Maraqlı 16 Aprel 2025, 15:39

2528

ABŞ-da aparılan yeni bir araşdırma, süni intellektli chatbotun insana bənzər intellektə malik olduğunu göstərən kritik sınaqdan keçdiyini ortaya qoydu.

CityPost.az xəbər verir ki, San Dieqo Kaliforniya Universitetindən iki tədqiqatçı tərəfindən aparılan və hələ də ekspert rəyi üçün təqdim edilməmiş araşdırmada dörd böyük dil modeli (LLM) Turing testinə məruz qalıb.

Sınaq nəticəsində OpenAI tərəfindən hazırlanmış GPT-4.5 modeli iştirakçılar tərəfindən 70 faizdən yuxarı nisbətdə insanlardan fərqlənə bilməyib.

Turing testi nədir?

İngilis riyaziyyatçısı və kompüter alimi Alan Turinq tərəfindən 1950-ci ildə təklif edilən Turing testi, maşının insan kimi düşünüb-düşünmədiyini anlamaq məqsədi daşıyan təcrübə kimi tanınır.

Testdə insan sorğu-sual edən biri insan, digəri isə süni intellekt olan iki həmsöhbətlə yazılı şəkildə ünsiyyət qurur və hansının insan olduğunu ayırd etməyə çalışır.

Əgər sorğu aparan şəxs bu fərqi edə bilmirsə, testdən keçən sistem “insan kimi intellektə” malik sayılır.

Araşdırma nə tapdı?

Mart ayında nəşr olunan ilkin araşdırmada ELIZA, GPT-4o, LLaMa-3.1-405B və GPT-4.5 adlı dörd süni intellekt modeli sınaqdan keçirilib. 284 iştirakçıdan ibarət eksperimental qrupda hər bir fərd eyni vaxtda biri insan, digəri isə süni intellekt olan iki “şahid”lə beş dəqiqəlik yazışmalar aparırdı.

Nəticələrə görə, iştirakçılar GPT-4.5-i insanla səhv saldıqları zamanların 73 faizini səhv ediblər. LLaMa-3.1-405B üçün bu nisbət yüzdə 56 olaraq ölçülsə də, ELIZA və GPT-4o modelləri müvafiq olaraq yalnız yüzdə 23 və 21 faiz insanlarla səhv salınıb.

Turing testinin tənqidləri

Turing testi illərlə süni intellektin “intellektini” ölçmək üçün istifadə edilən simvolik vasitə olsa da, elmi ictimaiyyətdə onun etibarlılığı ilə bağlı tam konsensus yoxdur.

Testin dörd əsas tənqidi diqqəti cəlb edir:

Davranış və düşüncə arasındakı fərq: Bəzi ekspertlər testin yalnız xarici davranışı ölçdüyünü və faktiki düşünmə qabiliyyətini əks etdirmədiyini iddia edirlər.

Beyin maşındırmı?: Türinqin beynin mexaniki strukturlarla izah oluna biləcəyi yanaşması bəzi elm adamları tərəfindən qəbul edilmir.

Əməliyyat fərqi: Kompüterlər və insanlar fərqli şəkildə işlədikləri üçün bu proseslərin eyni nəticələrə çatsalar da müqayisə edilə bilməyəcəyi ifadə edilir.

Testin əhatə dairəsi: Tək bir davranışın qiymətləndirilməsinin ümumi zəkanın ölçülməsi üçün kifayət etməyəcəyi fikri önə çıxır.

O, doğrudanmı insan kimi düşünür?

Tədqiqatın müəllifləri GPT-4.5-in sınaqdan keçdiyini etiraf edir, lakin bunun sistemin insan intellektinə malik olması demək olmadığını vurğulayırlar. Buradakı süni intellektin yalnız “insan kimi görünməyə” müvəffəq olduğu bildirilir.

Tədqiqatın qısa müddəti və müəyyən "şəxsiyyətləri" götürən modellər kimi dəyişənlərin test nəticələrinə təsir edə biləcəyi də ifadə edilir.

Mütəxəssislərin fikrincə, GPT-4.5 hazırda insanlar qədər ağıllı deyil. Lakin onun bəzi situasiyalarda insanları inandıra biləcək təqlid qabiliyyətinin olması danılmaz faktdır.

Yeganə

Ən son xəbərləri bizim Facebook kanalımızda izləyin

Ən son xəbərləri bizim Instagram kanalımızda izləyin

Problemlərinizi bizə bildirin

077 323 55 66

Süni intellekt kütləvi işsizliyə səbəb ola bilər - XƏBƏRDARLIQ

Dünyanın aparıcı süni intellekt şirkətlərindən biri olan "Anthropic"-in baş direktoru Dario Amodei xəbərdarlıq edib ki, süni intellekt bir neçə il ərzində əmək bazarını kəskin şəkildə poza bilər. CityPost.az xəbər verir ki, Amodeinin sözlərinə görə, hökumətlər və şirkətlər bu transformasiyaya hazır deyillər.Amodei, "AI demək olar ki, bütün zehni vəzifələrdə insanlardan daha yaxşı olur" dedi. O, bildirib ki, bu hadisələr bir çox peşə qruplarını, o cümlədən adi ağ işçiləri təhdid edir.20 faiz işsizlik riskiAmodei bildirib ki, süni intellekt yaxın 1-5 il ərzində bütün başlanğıc səviyyəli ağ yaxalıq işlərinin yarısını aradan qaldıra və ABŞ-da işsizliyi 20 faizə çatdıra bilər. Bu nisbət pandemiya dövründə zirvəyə...

30 May 2025, 15:41

Okeanın dibində qədim şəhərin izləri aşkar edildi

Alimlər okeanın dibində itirilmiş dünyanın ilk fiziki sübutu ola biləcəyinə inandıqları gizli şəhər aşkar ediblər. CityPost.az xəbər verir ki, onlar qədim insanın əcdadı olan Homo erectusun kəllə sümüyünü, həmçinin Komodo əjdahaları, camışlar, marallar və fillər də daxil olmaqla 36 növdən 6000 heyvan fosili tapıblar.Kəllənin 140.000 il əvvəl basdırıldığı güman edilir. Daily Mail xəbər verir ki, o, İndoneziyanın Yava və Madura adaları arasında, Madura boğazında lil və qum qatları altında qorunub saxlanılıb.Heyvan sümüklərinin bəzilərində qəsdən kəsilmə əlamətləri var idi ki, bu da elm adamlarının fikrincə, bu, erkən insanların ov strategiyaları tətbiq etdiyinə sübutdur.Tapıntılar bir vaxtlar Cənub-Şərqi Asiyanı geniş düzənliklə birləşdirən itirilmiş ərazi...

26 May 2025, 15:52

Heyvanlar uzunmüddətli dostluqlar qururlar - TƏDQİQAT

Amerikalı alimlər 20 illik müşahidəsi nəticəsində heyvanlar arasında uzunmüddətli, qarşılıqlı və faydalı əlaqələrin qurulduğunu sübut ediblər. Tədqiqat zamanı müəyyən edilib ki, heyvanlar təkcə öz qohumlarına deyil, həm də qohum olmayanlara da mehribanlıq göstərirlər.CityPost.az xəbər verir ki, araşdırma Kolumbiya Universitetindən Prof. O, Dastin Rubenşteynin laboratoriyasında doktorant Aleksis Erlin başçılıq etdiyi qrup tərəfindən aparılıb. Nəticələr “Nature” elmi jurnalında dərc olunub.Araşdırmanın bir hissəsi olaraq, 2002-2021-ci illər arasında Şərqi Afrika savannalarında yaşayan yüzlərlə quşun minlərlə qarşılıqlı əlaqəsi müşahidə edilib. 40 çoxalma mövsümündən alınan məlumatlar və genetik analizlər birləşdirilib, kimin bir-birinə kömək etdiyini araşdırmaq üçün istifadə edilib.Qohum olmayanlara da kömək edirlərUzun illər ərzində eyni şəxslər arasında...

26 May 2025, 12:59

Süni intellekt astronavtların vaxtına qənaət edə bilər

Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin (BƏƏ) və ərəb dünyasının ilk qadın astronavtı Nora Al Matrooshi, süni intellektin kosmosda araşdırmalar üçün çox faydalı ola biləcəyini ifadə edərək, "Xüsusən də kosmonavtlara kosmosda həyat dəstək sistemlərini izləmək əvəzinə təcrübələr aparmaq üçün daha çox vaxt təmin edə bilər",-deyib.

23 May 2025, 17:00

"Süni intellekt emosional zəka testlərində insanlardan daha dəqiq cavablar verir" - ARAŞDIRMA

İsveçrədə aparılan bir araşdırma süni intellekt modellərinin emosional intellekt testlərində insanlardan daha dəqiq cavablar verdiyini ortaya çıxarıb.

23 May 2025, 15:44

"Müharibə və mikroplastiklər arıları təhdid edir" - Alimlərdər XƏBƏRDARLIQ

Arı populyasiyaları müharibələr, mikroplastiklər və işıq çirklənməsi kimi yeni təhlükələrlə üzləşirlər.

22 May 2025, 16:16