Yaşlılıqda texnologiyadan istifadə demans riskini azalda bilər
Maraqlı 21 Aprel 2025, 12:12
252
Texasda aparılan hərtərəfli araşdırmaya görə, qocalıqda rəqəmsal texnologiyalardan aktiv istifadə edən şəxslərdə demans riski əhəmiyyətli dərəcədə azalır.
CityPost.az xəbər verir ki, tədqiqat yaşı 50-dən yuxarı olan 411.000-dən çox insanı əhatə edən 57 ayrı araşdırmanı araşdırıb.
Bütün tədqiqatlar müxtəlif üsullardan istifadə edilməklə aparılsa da, ümumi nəticələr texnologiyadan istifadənin koqnitiv geriləməni yavaşlatdığını ortaya qoydu.
Koqnitiv pozulma riski 58 faiz azalır
Statistik təhlillər göstərdi ki, texnologiyadan istifadə edən şəxslərdə koqnitiv pozulma riski 58 faiz aşağıdır. Həmçinin müəyyən edilmişdir ki, bu şəxslərdə yaşa bağlı zehni geriləmə 26-34 faiz daha yavaş irəliləyir.
Tədqiqat birbaşa səbəb əlaqəsi qurmasa da; Texnologiyadan istifadə, təhsil vəziyyəti, məşğuliyyət və sosial-iqtisadi şərait kimi amillər sabit qaldıqda belə müsbət təsirin davam etdiyi müşahidə edilmişdir.
Beyni stimullaşdırır, sosial əlaqələri artırır
Texas Universitetindən neyropsixoloq Jared Benge, texnologiyadan istifadənin yaşlı insanların idrak sağlamlığının qorunmasında mühüm vasitə ola biləcəyini söylədi. Benqe görə, yeni proqramlar öyrənmək kimi əqli cəhətdən çətin fəaliyyətlər beyin fəaliyyətini artırır.
Bundan əlavə, sosial media və video zəng proqramları yaşlı insanlara sosial əlaqələrini qorumağa kömək edir. Bu, demansın inkişafı ilə sıx əlaqəli olan təklik hissini azaldır. Xatırlatma proqramları yaşlı insanlara dərman izləmə və səhiyyə təyinatları kimi gündəlik funksiyaları dəstəkləməklə müstəqil qalmağa kömək edir.
Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir: Sevdiklərinizə texnologiyanı öyrədin
Skullin texnologiya ilə əlaqələrini kəsən yaşlı insanların rəftarlarına yenidən baxılması lazım olduğunu vurğuladı. "Əgər ananız və ya atanız texnologiyadan uzaqdırsa, bəlkə də bu yanaşmanı dəyişməyin vaxtıdır" deyən Scullin, səbirlə və sadə bir başlanğıcla uşaqlara smartfon və ya planşetdən necə istifadə etməyi öyrədə biləcəyini əlavə etdi.
Araşdırmanın nəticələri "Nature Human Behaviour" jurnalında dərc olunub.
Yeganə
Ən son xəbərləri bizim Facebook kanalımızda izləyin
Ən son xəbərləri bizim Instagram kanalımızda izləyin
Alimlər yeni rəng kəşf etdi: Yalnız beş nəfər görə bilər...
ABŞ-da aparılan bir araşdırma, yalnız beş nəfərin görə biləcəyi “olo” adlı yeni rəngin kəşf edildiyini bildirildi.
21 Aprel 2025, 13:00
Marsda karbon dövranının sübutu tapıldı
NASA-nın "Curiosity" roveri Qırmızı Planetin iqlim tarixinə işıq salacaq mühüm kəşf edib. Əvvəllər yalnız Marsda mövcud olduğu fərz edilən karbon dövrünün ilk birbaşa sübutu aşkar edilib.
18 Aprel 2025, 11:55
Yeni texnologiya: Karbon qazı 15 dəqiqə ərzində yanacağa çevrildi
Yaponiyada hazırlanmış yeni texnologiya sayəsində karbon qazı (CO₂) cəmi 15 dəqiqə ərzində sintetik yanacaq komponentinə çevrilə bilər. Bu üsul aşağı qiymətli katalizatorla yüksək səmərəliliyi təmin etməklə və sənaye standartlarını aşaraq karbon neytral gələcəyə doğru mühüm addım hesab olunur.
18 Aprel 2025, 11:44
Süni intellekt "chatbot"u Turinq testindən keçdi: Bəs indi nə olacaq?
ABŞ-da aparılan yeni bir araşdırma, süni intellektli chatbotun insana bənzər intellektə malik olduğunu göstərən kritik sınaqdan keçdiyini ortaya qoydu.CityPost.az xəbər verir ki, San Dieqo Kaliforniya Universitetindən iki tədqiqatçı tərəfindən aparılan və hələ də ekspert rəyi üçün təqdim edilməmiş araşdırmada dörd böyük dil modeli (LLM) Turing testinə məruz qalıb.Sınaq nəticəsində OpenAI tərəfindən hazırlanmış GPT-4.5 modeli iştirakçılar tərəfindən 70 faizdən yuxarı nisbətdə insanlardan fərqlənə bilməyib.Turing testi nədir?İngilis riyaziyyatçısı və kompüter alimi Alan Turinq tərəfindən 1950-ci ildə təklif edilən Turing testi, maşının insan kimi düşünüb-düşünmədiyini anlamaq məqsədi daşıyan təcrübə kimi tanınır.Testdə insan sorğu-sual edən biri insan, digəri isə süni intellekt olan iki həmsöhbətlə yazılı...
16 Aprel 2025, 15:39
Rəqəmsal yaddaşın gizli dəyəri: ciblərimizi və planetimizi təhdid edir
Şəkil və fayllarla dolu olan rəqəmsal buludlarımızın bilmədən təbiətə vurduğu zərərlər günü-gündən artır. Mütəxəssislərin fikrincə, ayrı-ayrı istifadəçilərin məlumat vərdişləri təkcə xərclər baxımından deyil, həm də ətraf mühit baxımından ciddi nəticələrə səbəb olur.CityPost.az xəbər verir ki, “Bulud yaddaşınız demək olar ki, doludur” xəbərdarlığı bir çox insan üçün kabusa çevrilib.Üstəlik, istifadəçilərin bundan xəbəri olmasa da, bu rəqəmsal yığılma həm enerji istehlakını artırır, həm də karbon emissiyalarını artırır.Fərqli platformaların üzvü olan istifadəçilər il ərzində təkcə saxlama xidmətlərinə yüzlərlə lirə xərcləyə bilərlər.İstifadəçilər bilmirlər: Məlumatların saxlanması da təbiəti tükəndirirLoughborough Universitetinin professoru Tom Jackson rəqəmsal məlumatların internetdə uzaq serverlərdə saxlanıldığını və bu mərkəzlərin böyük miqdarda enerji tələb...
16 Aprel 2025, 15:28
Qəhvənin insan orqanizminə təsirləri
Bir çox insan səhərlər, xüsusən də iş günləri qəhvə içir. Təəccüblü deyil ki, bu içki planetin müxtəlif yerlərində bu qədər sevilir. Çünki kofenin canlandırıcı təsiri var, xarakterik dad və zəngin ətrə malikdir. Maraqlıdır, gün ərzində neçə fincan kofe içmək olar?CityPost.az bu barədə xarici mediaya istiandən maraqlı məqamları diqqətə çatırır.İnsan orqanizminə təsiriİçkinin tərkibində antioksidantlar, yağlar, minerallar və üzvi turşular da daxil olmaqla bir çox müxtəlif birləşmələr var. Ancaq əsas bioloji aktiv maddə həm stimullaşdırıcı, həm də potensial olaraq həddindən artıq yükləyici təsir göstərən kofein hesab olunur.Maddələr mübadiləsi və enerjiKofein maddələr mübadiləsini sürətləndirir və yağların parçalanmasını təşviq edir, buna görə də tez-tez yağ...
15 Aprel 2025, 17:00
