Həddindən artıq duz istehlakı piylənmə riskini artırır
Tibb 18 Aprel 2025, 16:00
2958
Avropa Obezitenin Tədqiqi Assosiasiyasının apardığı yeni araşdırmaya görə, gündəlik həyatda tez-tez istehlak edilən qidalardan yüksək miqdarda natrium, xüsusilə də qadınlarda ümumi və qarın bölgəsində piylənmə riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
CityPost.az xəbər verir ki, Avropa Obezite Konqresində (ECO 2025) təqdim olunacaq araşdırma duz istehlakı ilə piylənmə arasında güclü əlaqəyə diqqət çəkir.
Tədqiqat Finlandiya Sağlamlıq və Rifah İnstitutundan Annika Santalahti və onun komandası tərəfindən aparılıb.
Gizli duz təhlükəsi
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına (ÜST) görə, piylənmə bədən kütləsi indeksinin (BKİ) 30 kq/m² və yuxarı olması kimi müəyyən edilir.
Abdominal piylənmə daxili orqanlar ətrafında artıq yağ yığılması ilə ölçülür və daha çox ürək-damar xəstəlikləri riski daşıyır.
Finlandiyada natrium istehlakı 1970-ci illərdə pik həddinə çatdıqdan sonra azalsa da, 2007-ci ildən bu yana stabil olaraq qalır.
Mütəxəssislər vurğulayırlar ki, yüksək natrium qəbulu təkcə “sağlam qidalar” deyil, həm də işlənmiş ət məhsulları, çörək və pendir kimi gündəlik qidalardan qaynaqlanır.
Tədqiqat qrupu fərdi tədbirlərin kifayət etmədiyini və cəmiyyət səviyyəsində dəyişikliklərin yalnız qida sektoru ilə əməkdaşlıqda mümkün olduğunu bildirir.
Qadınlar daha yüksək risk altındadır
2017-ci il milli FinHealth araşdırmasının məlumatlarına görə, qadınlarda gündəlik duz istehlakı ÜST-nin tövsiyə etdiyi gündəlik 5 qramlıq limitdən demək olar ki, iki dəfə, kişilərdə isə üç dəfə çox idi.
Statistik modelləşdirmə ilə dəstəklənən tapıntılara görə, ən çox natrium istehlak edən qrupdakı qadınların ümumi piylənmə riski ən aşağı qrupdakı qadınlarla müqayisədə 4,3 dəfə, qarın boşluğunda piylənmə riski isə 3,4 dəfə yüksəkdir.
Sidik nümunələrindən alınan natrium dəyərləri də oxşar nəticələr verdi.
Kişilərdə, sidik nümunələrinə əsaslanan qiymətləndirmədə, ən yüksək natrium qrupunda olan fərdlərdə ümumi piylənmə riskinin 6 dəfə, qarın piylənmə riskinin isə 4,7 dəfə yüksək olduğu müəyyən edilmişdir.
Duzun bioloji təsiri araşdırılır
Mütəxəssislərin fikrincə, bu tapıntılar yüksək duz istehlakının toxluq hormonlarına təsir edə biləcəyini və bağırsaq mikrobiomunda və bədən tərkibində bioloji dəyişikliklərə səbəb ola biləcəyini göstərir.
Həmçinin qeyd edilir ki, yüksək natrium qəbulu çox vaxt həddindən artıq işlənmiş qidaların istehlakını əks etdirir.
Tədqiqat qrupu bu əlaqənin bioloji mexanizmlərinin daha da araşdırılması lazım olduğunu vurğulayaraq, eyni zamanda qida sənayesinin natrium səviyyəsinin azaldılmasında əsas rol oynaya biləcəyini ifadə edir.
“Gündəlik istehlak edilən qidaların nə qədər duzlu olmasına diqqət etmək lazımdır” ifadəsini işlədən tədqiqatçılar, piylənmə ilə mübarizədə təkcə fərdi məlumatlılığın deyil, qida siyasətində köklü dəyişikliklərin də vacib olduğunu bildirirlər.
Yeganə
Ən son xəbərləri bizim Facebook kanalımızda izləyin
Ən son xəbərləri bizim Instagram kanalımızda izləyin
Bu ilin yeddi ayında İİV-ə yoluxanların sayı məlum olub - RƏSMİ
Bu ilin yeddi ayı ərzində aparılan müayinələr nəticəsində 762 nəfər İnsanın immunçatışmazlığı virusu ilə (İİV) yaşayan şəxs aşkar edilərək qeydiyyata alınıb.Bu barədə Səhiyyə Nazirliyi Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzindən məlumat verilib.Bildirilib ki, onlardan 749 nəfəri Azərbaycan vətəndaşı, 13 nəfəri isə əcnəbi olub. Azərbaycan vətəndaşları arasında 542 nəfəri kişi, 207 nəfəri qadındır.Cari dövrdə İİV-ə yoluxan Azərbaycan vətəndaşları arasında inyeksion narkotik istifadəsi ilə əlaqəli hallar 35 nəfər təşkil edib.2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə (799 nəfər) bu il yoluxma hallarında cüzi azalma müşahidə olunur. Bu göstərici, vaxtında aparılan müayinələrin və profilaktik tədbirlərin əhəmiyyətini bir daha təsdiqləyir."Qeyd edək ki, İİV-in qarşısının alınmasında ən vacib...
14 Avqust 2025, 10:26
Çinli həkimlər 5000 kilometr uzaqlıqdan əməliyyat ediblər
Çinli cərrahlar peyk texnologiyasından istifadə etməklə 5000 kilometr uzaqlıqdan robot əməliyyatlar ediblər.CityPost.az xəbər verir ki, Çinli cərrah Prof. Dr. Rong Liunun rəhbərlik etdiyi qrup, Lhasada 5000 kilometr uzaqlıqdan peyk və robot cərrahiyyə texnologiyasından istifadə etməklə Pekində iki xəstə üzərində əməliyyat keçirib.Ənənəvi 5G dəstəkli cərrahi sistemlərdə məsafə məhdudiyyəti olsa da, bu əməliyyatda 'Apstar-6D' peykinin aktivləşdirilməsi ilə gecikmələrin minimuma endirildiyi bildirilib.Professor Rong Liunun rəhbərlik etdiyi həkimlər qaraciyər xərçəngi və hemangioma olan iki xəstəni təxminən 124 dəqiqə davam edən əməliyyatlarla müalicə ediblər. Bildirilib ki, yeni nəsil qoşulma sistemləri sayəsində əməliyyat zamanı məlumat axını fasiləsiz təmin edilib və əməliyyatlar yüksək dəqiqliklə həyata keçirilə bilir....
02 İyul 2025, 15:54
Ağ çörək bağırsaq xərçəngi riskinin artırır - TƏDQİQAT
Yeni genişmiqyaslı araşdırma göstərdi ki, müntəzəm olaraq ağ çörək yemək xərçəngin ən çox yayılmış və təhlükəli növlərindən biri olan bağırsaq xərçəngin inkişaf riskini artıra bilər.
23 İyun 2025, 16:30
Hər gün oruc tutmaq klassik pəhrizlərdən daha effektivdir
Fasiləli oruc, ənənəvi pəhrizlərdən daha effektiv şəkildə arıqlamağa kömək edir. Alternativ gün orucu arıqlamaq üçün xüsusilə yaxşıdır.
21 İyun 2025, 18:44
Gəncədə iki nəfər qidadan zəhərlənib
Gəncə şəhərində zəhərlənmə hadisəsi baş verib.Hadisə şəhər ərazisində qeydə alınıb.1981-ci il təvəllüdlü Zaur Cəfərov və 1990-cı il təvəllüdlü Qədir Kazımov qida zəhərlənməsi diaqnozu ilə xəstəxanaya yerləşdiriliblər.Onlara dərhal tibbi yardım göstərilib. Hazırda hər iki şəxsin vəziyyətinin kafi olduğu bildirilir.İlkin məlumata görə, zəhərlənməyə qəbul etdikləri qida səbəb olub. Faktla bağlı araşdırma aparılır.
21 İyun 2025, 00:20
Bu əlamətlər Parkinson xəstəliyindən xəbər verir
"Zhejiang" Universitetinin alimləri qulaq kiri qoxusunun təhlili əsasında Parkinson xəstəliyinin (PD) erkən skrininq sistemini hazırlayıblar.
20 İyun 2025, 16:16
