Kofein yuxu zamanı beyin fəaliyyətinin xaosunu artırır - ARAŞDIRMA
Tibb 30 May 2025, 16:44
1618
Kofein gecə beyin fəaliyyətini dəyişdirə və yuxu zamanı həm fiziki, həm də koqnitiv bərpanın effektivliyini azalda bilər. Monreal Universitetinin alimləri belə nəticəyə gəliblər.
CityPost.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Communications Biology" (ComBio) jurnalında dərc olunub.
Təcrübədə 40 sağlam yetkin iştirak etdi. Birinci gecə yatmazdan əvvəl (üç saat və bir saat yatmazdan əvvəl) kofein kapsullarını, ikinci gecə isə plasebo qəbul etdilər. Onların beyin funksiyası elektroensefaloqramma vasitəsilə yoxlanılırdı. Tədqiqat, kofeinin, xüsusən yaddaşın bərpası və konsolidasiyasından məsul olan yavaş dalğalı yuxu (NREM) mərhələsində sinir fəaliyyətinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdiyini göstərdi.
Tədqiqatın ilk müəllifi Philipp Telke izah etdi: "Kofein beyin fəaliyyətini daha xaotik və daha az proqnozlaşdırıla bilən edir". "Biz sinir fəaliyyətindəki ən kiçik dalğalanmaları ələ keçirmək üçün AI və mürəkkəb statistik analizdən istifadə etdik."
Elm adamları dərin yuxu üçün xarakterik olan teta və alfa dalğalarının boğulmasını və adətən oyaqlıq zamanı baş verən beta dalğalarının artımını qeyd ediblər. Bu o deməkdir ki, kofeinin təsiri altında beyin yuxu zamanı belə daha az bərpaedici vəziyyətdə qalır.
Tədqiqatçılar deyirlər ki, bu cür dəyişikliklər kofeinin nə üçün məlumatın işlənməsini və idrakın bərpasını pozduğunu izah edə bilər. Təsir xüsusilə 20-27 yaş arası gənc iştirakçılar arasında nəzərə çarpdı. Onlarda yuxu görməklə əlaqəli olan sürətli göz hərəkəti (REM) yuxu mərhələsində kofein beyin fəaliyyətinə daha güclü təsir edib.
Alimlərin aydınlaşdırdığı kimi, bu, gənclərin beyinlərində adenozin reseptorlarının daha yüksək sıxlığı ilə bağlı ola bilər. Yaşlandıqca bu reseptorların sayı azalır, buna görə də biz qocaldıqca və yetkinləşdikcə kofeinin beyinə daha az təsiri olur.
Yeganə
Ən son xəbərləri bizim Facebook kanalımızda izləyin
Ən son xəbərləri bizim Instagram kanalımızda izləyin
Bu ilin yeddi ayında İİV-ə yoluxanların sayı məlum olub - RƏSMİ
Bu ilin yeddi ayı ərzində aparılan müayinələr nəticəsində 762 nəfər İnsanın immunçatışmazlığı virusu ilə (İİV) yaşayan şəxs aşkar edilərək qeydiyyata alınıb.Bu barədə Səhiyyə Nazirliyi Respublika QİÇS-lə Mübarizə Mərkəzindən məlumat verilib.Bildirilib ki, onlardan 749 nəfəri Azərbaycan vətəndaşı, 13 nəfəri isə əcnəbi olub. Azərbaycan vətəndaşları arasında 542 nəfəri kişi, 207 nəfəri qadındır.Cari dövrdə İİV-ə yoluxan Azərbaycan vətəndaşları arasında inyeksion narkotik istifadəsi ilə əlaqəli hallar 35 nəfər təşkil edib.2024-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə (799 nəfər) bu il yoluxma hallarında cüzi azalma müşahidə olunur. Bu göstərici, vaxtında aparılan müayinələrin və profilaktik tədbirlərin əhəmiyyətini bir daha təsdiqləyir."Qeyd edək ki, İİV-in qarşısının alınmasında ən vacib...
14 Avqust 2025, 10:26
Çinli həkimlər 5000 kilometr uzaqlıqdan əməliyyat ediblər
Çinli cərrahlar peyk texnologiyasından istifadə etməklə 5000 kilometr uzaqlıqdan robot əməliyyatlar ediblər.CityPost.az xəbər verir ki, Çinli cərrah Prof. Dr. Rong Liunun rəhbərlik etdiyi qrup, Lhasada 5000 kilometr uzaqlıqdan peyk və robot cərrahiyyə texnologiyasından istifadə etməklə Pekində iki xəstə üzərində əməliyyat keçirib.Ənənəvi 5G dəstəkli cərrahi sistemlərdə məsafə məhdudiyyəti olsa da, bu əməliyyatda 'Apstar-6D' peykinin aktivləşdirilməsi ilə gecikmələrin minimuma endirildiyi bildirilib.Professor Rong Liunun rəhbərlik etdiyi həkimlər qaraciyər xərçəngi və hemangioma olan iki xəstəni təxminən 124 dəqiqə davam edən əməliyyatlarla müalicə ediblər. Bildirilib ki, yeni nəsil qoşulma sistemləri sayəsində əməliyyat zamanı məlumat axını fasiləsiz təmin edilib və əməliyyatlar yüksək dəqiqliklə həyata keçirilə bilir....
02 İyul 2025, 15:54
Ağ çörək bağırsaq xərçəngi riskinin artırır - TƏDQİQAT
Yeni genişmiqyaslı araşdırma göstərdi ki, müntəzəm olaraq ağ çörək yemək xərçəngin ən çox yayılmış və təhlükəli növlərindən biri olan bağırsaq xərçəngin inkişaf riskini artıra bilər.
23 İyun 2025, 16:30
Hər gün oruc tutmaq klassik pəhrizlərdən daha effektivdir
Fasiləli oruc, ənənəvi pəhrizlərdən daha effektiv şəkildə arıqlamağa kömək edir. Alternativ gün orucu arıqlamaq üçün xüsusilə yaxşıdır.
21 İyun 2025, 18:44
Gəncədə iki nəfər qidadan zəhərlənib
Gəncə şəhərində zəhərlənmə hadisəsi baş verib.Hadisə şəhər ərazisində qeydə alınıb.1981-ci il təvəllüdlü Zaur Cəfərov və 1990-cı il təvəllüdlü Qədir Kazımov qida zəhərlənməsi diaqnozu ilə xəstəxanaya yerləşdiriliblər.Onlara dərhal tibbi yardım göstərilib. Hazırda hər iki şəxsin vəziyyətinin kafi olduğu bildirilir.İlkin məlumata görə, zəhərlənməyə qəbul etdikləri qida səbəb olub. Faktla bağlı araşdırma aparılır.
21 İyun 2025, 00:20
Bu əlamətlər Parkinson xəstəliyindən xəbər verir
"Zhejiang" Universitetinin alimləri qulaq kiri qoxusunun təhlili əsasında Parkinson xəstəliyinin (PD) erkən skrininq sistemini hazırlayıblar.
20 İyun 2025, 16:16
